Alles voor de gezonde medewerker
Enkele weken geleden lag ik ziek op bed en voelde me hondsberoerd. Ik kon helemaal niks. Zelf houd ik er helemaal niet van, ziek zijn. Ik was dan ook erg blij toen ik weer op de been was. Nu ken ik niemand die hier gek op is, want het ongemak en de beperkingen die het met zich meebrengt zijn geen pretje. Dus gek is het niet dat je dit wilt voorkomen.
Dat is voor werkgevers niet anders. Die willen ook geen zieken. Want verzuim geeft voor de niet zieke collega’s ongemak en voor de werkgever ook nog eens extra kosten. Die willen ook een gezonde organisatie. En dan niet alleen financieel! Hoe gezonder de medewerkers, hoe minder het verzuim, hoeveel beter, fijner en prettiger het werk(t). In alle opzichten. En daar heeft iedereen baat bij.
Zo bezien is het eigenlijk best raar dat een gezonde werkomgeving door wetgeving bewaakt en met strikte regels afgedwongen wordt. Natuurlijk weet ik ook dat verzuim en het voorkomen ervan niet zo zwart-wit ligt, maar niemand wordt voor de lol ziek en geen werkgever die bewust een ongezonde werkomgeving creëert. De realiteit is helaas vele malen complexer.
Oerwoud van regels
In Nederland kennen we een heleboel voorzorgsmaatregelen gericht op een gezonde werkomgeving in de ruimste zin van het woord. We hebben:
- De Arbowet, waarin algemene regels staan over arbeidsomstandigheden;
- Dan is er het Arbo besluit, dit is een invulling en vertaling van de Arbowet. Hierin staan bijvoorbeeld concrete voorschriften voor de inrichting van werkplekken;
- En we kennen ook nog de arbeidsomstandighedenregeling. Hierin zijn weer een aantal onderwerpen uit de Arbowet tot in detail uitgewerkt.
En dan niet te vergeten zijn er ook de Arbeidstijdenwet, de Wet verbetering Poortwachter, de Wet Arbeid en Zorg, de Tabakswet en Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte.
Ben je daar nog? Allemaal wet en regelgeving die in meer of mindere mate ‘regelt’ dat we gezond kunnen werken.
Nieuwe Arbowet
Op 1 juli 2017 gaat de nieuwe Arbotwet in en verandert er het een en ander. De nieuwe Arbowet zet nog meer dan voorheen in op het voorkomen van verzuim en pleit dat werkgever en medewerkers nog meer met elkaar en met de arbodienstverlener in gesprek moeten gaan over het voorkomen van verzuim en ongezonde situaties op de werkvloer. De belangrijkste wijzigingen zet ik voor je op een rij.
#1 Preventiemedewerker
In de gewijzigde Arbowet wordt de rol van de preventiemedewerker groter. Niet alleen krijgt de OR of personeelsvertegenwoordiging voortaan inspraak in de keuze van de preventiemedewerker. Ook de preventiemedewerker zelf krijgt meer ruimte voor overleg met leiding en arbodienstverlener over arbeidsomstandigheden en het arbobeleid.
Hoe zat dat ook al weer met de preventiemedewerker? Elk bedrijf moet ten minste één preventiemedewerker in dienst hebben die de maatregelen (gericht op de veiligheid en gezondheid binnen een bedrijf) kan uitvoeren. Die – vrij vertaald- als ‘vertegenwoordiger’ namens de medewerkers samen met de leiding zorgt voor een gezonde werkomgeving. De preventiemedewerker kan een vaste medewerker zijn die deze taak naast zijn eigen functie doet. Bij kleine bedrijven met minder dan 25 medewerkers, mag ook de directeur als preventiemedewerker optreden.
#2 Second Opinion
Een andere grote verandering is de mogelijkheid om een second opinion te vragen. Is een medewerker ziek en krijgt deze van de bedrijfsarts een advies waar hij het echt niet mee eens is? Dan mag de medewerker bij de bedrijfsarts verzoeken om een second opinion. De bedrijfsarts verwijst in dat geval de medewerker door naar een andere bedrijfsarts buiten de eigen organisatie. Het advies en het vervolgtraject worden met de eigen bedrijfsarts verder besproken.
#3 Open spreekuur
In de nieuwe Arbowet is verder vastgelegd dat medewerkers voor gezondsheidsvragen gerelateerd aan het werk, ook zelf het initiatief kunnen nemen om in gesprek te gaan met de bedrijfsarts. Het zogenaamde open spreekuur. Dit gesprek heeft een vertrouwelijk karakter. De werkgever krijgt hierover geen informatie. Het is mooi dat dit kan en gestimuleerd wordt, want een goed advies van een bedrijfsarts kan veel ellende voorkomen. Maar het staat of valt met vertrouwen tussen alle drie de partijen.
Een bedrijfsarts die op kosten van de werkgever een medewerker adviseert over een vraag die samenhangt met gezondheid in relatie tot het werk, terwijl de werkgever van niets weet en ook daar verder niets over horen krijgt, valt menig werkgever zwaar. En dan doel ik niet op informatie die valt onder het beroepsgeheim van de bedrijfsarts. De kosten ‘an sich’ zijn ook niet de angel. Het is het vertrouwen van de werkgever in de bedrijfsarts, dat deze zodanig advies geeft dat dit advies ook daadwerkelijk leidt naar een goede oplossing. Dat vereist een goede relatie tussen arbodienstverlener en werkgever en aan die relatie schort het nog weleens!
#4 Rol bedrijfsarts
Niet alleen de betrokkenheid van de preventiemedewerker wordt vergroot, ook de betrokkenheid van de bedrijfsarts naar de werkgever toe wordt groter. In de wet is geregeld dat de bedrijfsarts toegang heeft tot de werkplek. In mijn beleving niet meer dan logisch, maar toch is dat niet altijd overal zo vanzelfsprekend geweest. Het vraagt van een bedrijfsarts ook een grotere belangstelling voor de werkgever. Dit is bij veel grote organisaties vrij normaal.
Maar vele kleinere organisaties zijn aangesloten bij een arbodienstverlener die volgt uit de verzuimverzekering. En ik heb ervaren dat deze betrokkenheid dan niet zo vanzelfsprekend is. Sterker nog, meer dan eens volstrekt afwezig. Zo heb ik meegemaakt dat een medewerker op basis van zijn postcode een bedrijfsarts toegewezen kreeg. Vervolgens kwam hij bij een bedrijfsarts terecht die geen idee had wat het bedrijf deed. En de werkgever helemaal niet kende. Er was geen contact tussen werkgever en bedrijfsarts. Het enige contact dat er was bleef beperkt tot een telefoontje met de klantmanager….
Tip: Kies je eigen arbodienstverlener!
Afgelopen jaar heb ik meerdere MKB-ers geadviseerd bij hun zoektocht naar een arbodienstverlener die bij hun organisatie past. Want juist voor de kleinere ondernemer is dat zo belangrijk. Weet dat je je niet hoeft te schikken naar de arbodienstverlener die de verzekeraar voorschrijft, maar kies een partner die bij je past en wiens taal je spreekt. Dan heb je iemand die ook daadwerkelijk jou als werkgever bijstaat. Daar wordt iedereen beter van.
De nieuwe Arbowet omvat meer dan alleen bovengenoemde wijzigingen. Maar uiteindelijk gaat het niet om de regels maar om het resultaat: Een gezonde werkverhouding waarin we erop kunnen vertrouwen dat alle betrokken gezond willen en kunnen blijven werken.
Advies
Wil je als werkgever een advies over wat de nieuwe Arbowet van jou vraagt en hoe de samenwerking met de arbodienstverlener in te richten? Neem dan gerust contact met mij op!
Kleine voetnoot: Om niet steeds ‘hij of zij’ te schrijven en om de leesbaarheid te vergroten bedoel ik met hij of hem uiteraard ook zij of haar!
