Alles wat je over de klokkenluidersregeling wil weten
Klokkenluiders, ze komen steeds vaker in het nieuws. Wanneer een klokkenluider de stap zet om misstanden aan het licht te brengen, doen zij vaak ook nog eens veel goed! Het is belangrijk om klokkenluiders te beschermen. Vandaar dat je een klokkenluidersregeling kunt hanteren binnen je bedrijf. In deze blog lees je alles over deze specifieke regeling en wat er allemaal bij komt kijken.
Wat houdt de Wet huis van klokkenluiders precies in?
De Wet huis van klokkenluiders, ook wel de Whistleblowerwet genoemd, is een Nederlandse wet die bedrijven en organisaties verplicht om een meldpunt in te stellen voor klokkenluiders. Hiermee wordt bedoeld dat werknemers, zonder angst voor represailles, onregelmatigheden en fraude kunnen melden binnen hun eigen organisatie. De wet is op 1 mei 2016 in werking getreden en geldt voor alle bedrijven en organisaties in Nederland met meer dan 50 werknemers.
Het doel van de wet is om de integriteit in de bedrijfsvoering te verhogen, en het voorkomen en bestrijden van onregelmatigheden. Het meldpunt is bedoeld als een veilige en vertrouwelijke manier om meldingen te doen, zodat de meldingen nauwkeurig onderzocht kunnen worden. Bedrijven kunnen een eigen meldpunt inrichten, maar kunnen ook kiezen voor een extern meldpunt. Het is de verantwoordelijkheid van de organisatie om de meldingen serieus te nemen, te onderzoeken en zo nodig actie te ondernemen.
Aan welke voorwaarden dient een klokkenluidersregeling te voldoen?
De klokkenluidersregeling is een belangrijk onderdeel van de Wet huis van klokkenluiders. Het is een interne regeling die door organisaties is opgesteld om werknemers in staat te stellen om onregelmatigheden en fraude binnen de organisatie te melden. Een klokkenluidersregeling dient aan een aantal voorwaarden te voldoen om te kunnen voldoen aan de wetgeving. Hieronder een opsomming van de belangrijkste voorwaarden:
- Er dient een onafhankelijk meldpunt te zijn waar werknemers terecht kunnen voor hun melding. Dit kan een interne of externe instantie zijn.
- Het meldpunt moet vertrouwelijk zijn, zodat werknemers geen angst hebben voor represailles.
- Er dient duidelijk te zijn aangegeven hoe de melding behandeld wordt. Er moet bijvoorbeeld aangegeven zijn wie verantwoordelijk is voor het onderzoeken van de melding en hoe de melding wordt opgevolgd.
- Er dient bescherming te zijn voor de klokkenluider. Dit houdt in dat de klokkenluider niet gediscrimineerd mag worden of straf moet ondergaan als gevolg van het doen van een melding.
- Er dient voldoende aandacht te zijn voor het voorkomen en bestrijden van onregelmatigheden.
- De organisatie moet de werknemers informeren over deze regeling, zodat zij zich bewust zijn van de meldingsprocedures.
Het is verplicht voor organisaties om een klokkenluidersregeling te hebben die aan deze voorwaarden voldoet. Hierdoor is er een veilige en vertrouwelijke manier om meldingen te doen, zodat onregelmatigheden en fraude snel en efficiënt aangepakt kunnen worden. Dit helpt om de integriteit van de bedrijfsvoering te verhogen en de organisatie in haar geheel transparanter te maken.
Waarom kies je als werkgever voor deze regeling?
Als werkgever kun je kiezen voor een klokkenluidersregeling om verschillende redenen. Hieronder vind je een aantal belangrijke redenen terug over waarom het kiezen voor een klokkenluidersregeling de moeite waard is:
- Verhogen van de integriteit: Een klokkenluidersregeling helpt om de integriteit in de bedrijfsvoering te verhogen. Hierdoor kun je als werkgever vertrouwen op een eerlijke en transparante werkomgeving, waar onregelmatigheden snel aangepakt kunnen worden.
- Voorkomen van fraude: Een klokkenluidersregeling helpt om fraude binnen de organisatie te voorkomen. Werknemers kunnen onregelmatigheden anoniem melden, zodat deze snel onderzocht kunnen worden en eventuele fraude snel aangepakt kan worden.
- Voorkomen van represailles: Een klokkenluidersregeling helpt om werknemers te beschermen tegen represailles. Hierdoor kunnen werknemers zonder angst voor represailles onregelmatigheden melden.
- Helpt bij het creëren van een positief imago: Als werkgever toon je dat je verantwoordelijkheid neemt voor de integriteit in je organisatie en dat je geen onregelmatigheden en fraude tolereert. Dit kan bijdragen aan een positief imago bij je klanten en werknemers.
Als werkgever is het kiezen voor een klokkenluidersregeling een verantwoordelijkheid die je neemt voor de integriteit in je organisatie. Door middel van deze regeling help je bij het voorkomen van fraude en onregelmatigheden, het voorkomen van represailles en help je bij het creëren van een positief imago voor je organisatie. Hierdoor is kiezen voor een klokkenluidersregeling een slimme keuze voor iedere werkgever die de integriteit en transparantie in de organisatie hoog in het vaandel heeft staan.
Wat voor type meldingen worden beschermd door de klokkenluidersregeling?
Voordat je met een klokkenluidersregeling gaat werken, is het verstandig om na te gaan wat voor type meldingen er beschermd zijn. Hieronder vind je een duidelijk overzicht terug:
- Financiële fraude: Denk bijvoorbeeld aan meldingen van fraude met overheidsgeld of fraude met de boekhouding.
- Corruptie: Denk bijvoorbeeld aan meldingen van corruptie binnen de organisatie of meldingen van corruptie tussen de organisatie en haar zakenpartners.
- Ondermijning van de gezondheid en veiligheid: Denk bijvoorbeeld aan meldingen van gevaarlijke situaties op de werkvloer.
- Overtreding van milieuregels: Denk bijvoorbeeld aan meldingen van overtreding van milieuwetgeving of van vervuiling van grond- en oppervlaktewater.
- Overtreding van wet- en regelgeving: Denk bijvoorbeeld aan meldingen van overtreding van Arbowetgeving of van wetten en regels rondom privacy.
Het is belangrijk om te weten dat de klokkenluidersregeling bescherming biedt voor meldingen die gemaakt worden in goed vertrouwen en waarvan de melder aannemelijk kan maken dat deze melding een geldig belang dient. Dit betekent dat meldingen die lasterlijk of ongegrond zijn niet beschermd worden door de klokkenluidersregeling. Hierdoor kan de organisatie erop vertrouwen dat de meldingen die gemaakt worden, serieus genomen worden en dat er snel actie ondernomen wordt als dat nodig is.
Welke personen zijn beschermd door de Wet huis van klokkenluiders?
Houd er rekening mee dat de Wet huis van klokkenluiders op een specifieke groep mensen van toepassing is. Hieronder lees je welke personen er door de klokkenluidersregeling beschermd worden:
- Werknemers: Dit zijn personen die in dienst zijn bij de organisatie, dus ook vrijwilligers, stagiairs en uitzendkrachten.
- Oud-werknemers: Personen die eerder in dienst waren bij de organisatie en die een melding doen gedurende de periode waarin ze in dienst waren bij de organisatie.
- Personen die gerelateerd zijn aan de organisatie: Dit zijn personen die nauw samenwerken met de organisatie, zoals zakenpartners en contractanten.
- Personen die werken voor een onderdeel of dochteronderneming van de organisatie.
Het is belangrijk om te weten dat alleen personen die een melding doen in goed vertrouwen beschermd worden door de wet. Dit betekent dat personen die een valse melding doen of een melding doen met de intentie om iemand te beschadigen, niet beschermd worden door de wet. Als werkgever is het van groot belang om de bescherming van deze personen serieus te nemen, omdat dit helpt bij het creëren van een veilige en transparante werkomgeving. Hierdoor kan de organisatie snel onregelmatigheden en fraude aanpakken en de integriteit van de bedrijfsvoering verhogen.
Hoe zit het met de geheimhoudingsplicht bij de klokkenluidersregeling?
Een belangrijk onderdeel van de klokkenluidersregeling is de geheimhoudingsplicht. Dit is de verplichting om geheim te houden wat men in het kader van de regeling heeft gehoord, gelezen of meegemaakt. Het is van groot belang dat de geheimhoudingsplicht nageleefd wordt, om te zorgen voor een veilige en vertrouwelijke manier van meldingen doen. Hieronder wordt uitgelegd hoe de geheimhoudingsplicht bij de klokkenluidersregeling zit:
- Vertrouwelijkheid: De geheimhoudingsplicht houdt in dat meldingen vertrouwelijk behandeld worden. Dit betekent dat alleen de personen die betrokken zijn bij de behandeling van de melding op de hoogte zijn van de melding.
- Anoniem melden: Werknemers hebben de mogelijkheid om anoniem melding te doen. Hierdoor kunnen werknemers hun melding doen zonder angst voor represailles.
- Gebondenheid aan geheimhoudingsplicht: Alle personen die betrokken zijn bij de behandeling van de melding zijn gebonden aan de geheimhoudingsplicht. Dit betekent dat zij geen informatie mogen delen met derden.
Het is van groot belang dat de geheimhoudingsplicht wordt nageleefd, om te zorgen voor een veilige en vertrouwelijke manier van meldingen doen. Hierdoor kan de organisatie de melding serieus nemen, onderzoeken en zo nodig actie ondernemen zonder dat de reputatie van de organisatie in gevaar komt. Dit helpt bij het creëren van een veilige en transparante werkomgeving, waar werknemers zich veilig voelen om melding te doen van onregelmatigheden en fraude.
Is het verplicht om een klokkenluidersregeling te hebben?
De Wet huis van klokkenluiders verplicht organisaties met meer dan 50 werknemers om een klokkenluidersregeling in te stellen. Dit betekent dat organisaties die voldoen aan deze eis verplicht zijn om een klokkenluidersregeling te hebben. De klokkenluidersregeling is een interne regeling die door de organisatie zelf is opgesteld. Hierdoor kan de organisatie zelf bepalen hoe de meldingsprocedure eruitziet, maar het moet wel voldoen aan de eisen die de wet stelt. Een klokkenluidersregeling is niet alleen verplicht, maar het is ook verstandig voor elke organisatie om een dergelijke regeling in te stellen.